Ayetullah el-Uzmâ es-Seyyid Ebul Fazl el-Berkaî, Hz. Hüseyin’in soyundan, çok erken dönemlerde Kum’a yerleşmiş köklü bir şiî aileye mensup. Kum havzasında medrese eğitimini tamamlamış, ardından yaptığı ilmi çalışmalarla şiî ilmiye hiyerarşisinde en üst dereceye çıkmış, Şiî dünyada büyük itibar edinmiştir.
Ayetullah el-Berkaî Humeynî’nin akranlarından olmakla beraber merciiyet itibarıyla onun üstünde bir mevkiye sahiptir.
”Başlarda koyu bir şiî iken sonraları Şia’nın gerek Kuran ve akl-ı selimle çelişen taraflarını gerek sistemindeki tutarsızlıklarını gören Ayetullah Berkaî tevbe edip Ehl-i sünnet inancını benimser. Kendisiyle birlikte talebe ve takipçilerinden bir grup da şiî inançtan vazgeçer, Ehl-i sünnete intikal eder. ”
Şiîlikten tevbe ettikten sonra o güne kadar halktan aldığı humusları gayr-ı meşru bir kazanç sayarak sahiplerine geri ödeyeceğini herkese ilan eder.
Başlarda İran’da çok büyük itibar gören el-Berkaî Ehl-i sünnete intikalinden sonra Şia tarafından dışlanır, yahudilikle itham edilir.
Bir süre Tahran’daki mescidinde sünnîlere cuma kıldırır, hutbe verir. Bu durumdan fena halde rahatsız olan şiî çevreler tarafından sürekli rahatsız edilir, koğuşturulur, Şah rejimine şikayet edilir, yargılanması için hakkında imza toplanır, mescidi basılır, tahrip edilir. Bir süre tutuklu kalır. Daha sonra ailesinin ve sevenlerinin nüfuzu sayesinde kurtulur.
İrşad vazifesini artık mescidde yürütme imkanı kalmayan Ayetüllah el-Berkaî bu faaliyetini Tahran’da bir evde sürdürmeye çalışır. Ama Şiî çevre buna da tahammül edemez 1986 yılında Devrim Muhafızlarından biri tarafından evinde kurşunlanır, sol yanağından giren kurşun sağ yanağından çıkar, hastaneye vaktinde yetiştirilir ve bir süre tedavi gördükten sonra tekrar sağlığına kavuşur, hizmetlerine kaldığı yerden devam eder.
Şiî çevrenin Ayetullah el-Berkaî’ye karşı düşmanca tutumu bekledikleri neticeyi verir, Ayetullah 1992 yılında öldürülür. (Zehirlendiği yönünde bilgiler de var.)
