Berat; borçtan, hastalıktan, suç ve cezadan kurtulmak, günahlardan arınmak, ilâhî af ve rahmete nâil olmak anlamına gelir.
Berat gecesi ise, ilahi af, mağfiret ve hüküm gecesidir. Bu gecede, önümüzdeki bir yıla ait olan kader, icra edilmek üzere Cenab-ı Hakk tarafından görevli meleklere teslim edilir. Bu gecede kulların amelleri Allah-u Teala’ya arz olunur.
Berat gecesinde Kur’an, Levh i Mahfuz’dan dünya semasına topluca indirilmiştir. (Elmalı farklı söyler). Kadir gecesinde de Dünya Seması’ndan Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’e parça parça indirilmeye başlanmış ve bu 23 yıl devam etmiştir.
Bu gece işler tefrik edilir. Şöyle ki: Ameline göre cennetlik olanlar, cehennemlik olanlar, yıl içerisinde doğacak, ölecek ve evlenecek olanlar, rızıklar ve meydana gelecek iyi ya da kötü her türlü hadise, Mevla-ı Müteâl tarafından bu gecede amelimize göre takdir edilir. Bu nedenle bu gece hüküm gecesidir.
Rasulüllah (s.a.v.) Efendimiz bu geceyi ibadetle geçirmiş, ümmetine de geceyi ihya etmelerini tavsiye etmiştir: Şöyle ki:
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : “إِذَا كَانَتْ لَيْلَةُ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ فَقُومُوا لَيْلَهَا وَصُومُوا نَهَارَهَا فَإِنَّ اللَّهَ يَنْزِلُ فِيهَا لِغُرُوبِ الشَّمْسِ إِلَى سَمَاءِ الدُّنْيَا فَيَقُولُ أَلَا مِنْ مُسْتَغْفِرٍ لِي فَأَغْفِرَ لَهُ أَلَا مُسْتَرْزِقٌ فَأَرْزُقَهُ أَلَا مُبْتَلًى فَأُعَافِيَهُ أَلَا كَذَا أَلَا كَذَا حَتَّى يَطْلُعَ الْفَجْر.”
“Şaban ayının yarısı gecesi (15. gecesi) gelince, o geceyi ihya edin. Gündüzünde de oruç tutun. Çünkü Allah cc., bu gecede güneşin batışından itibaren dünya semasına tecelli eder. Fecr (imsak vakti) doğana kadar da şöyle nida eder: ‘Yok mudur bağışlanma isteyen bağışlayayım! Yok mudur rızık isteyen, rızık vereyim! Yok mudur hastalığa mübtela olan şifa vereyim! Yok mu, yok mu (başka isteği olan, ona da istediğini vereyim‘ ” (İbn Mâce, “İkâmetü’s-salât”, 191; Ahmed, II/258, 521).
Diğer hadisi şeriflerde, bu gecede, Beni Kelb kabilesinin koyunlarının tüyleri sayısınca kişinin bağışlanacağı, ancak, Allah’a ortak koşmaya devam edenlerin, zina edenlerin, içki içmeye devam edenlerin, mümine kin besleyenlerin, ana babasına eziyet edenlerin ve sıla i rahmi kesenlerin affedilmeyeceği bildirilmiştir. (İbn Mâce, “İkâmetü’s-salât”, 191; Ahmed, II/176). Bu günahları bırakıp tövbe ederlerse, elbette bunlar da bağışlanır.
Birçok hadisi şerifte, bu gece yapılan duaların reddedilmeyeceği bildirilmiştir.
Öte yandan bu geceki ibadetimizin şekli, Ramazan-ı Şerif’te müminde bulunması gereken coşku ve zindeliği de etkileyecektir. Başka bir ifadeyle, Ramazan-ı Şerif’in coşku ve heyecanı bu geceden itibaren bizi kuşatmalıdır.
Mevlâmız geceyi en güzel şekilde ihya edenlerden eylesin. Cümlemize günahlarından bağışlanmış ve beratını almış olarak, sevdiklerimizle birlikte Ramazan-ı Şerif’e ve nice kandillere ulaşmayı nasip etsin. Amin!
10.05.2017
Dr. Ahmet GELİŞGEN
www.ahmetgelisgen.com
